خالدنیوز خالدآباد

برای دیدن گزارش تصویری اینجا کلیک کنید

افوس یکی از شهرهای استان اصفهان در مرکز ایران است. این شهر با جمعیت 6 هزار نفر (برآورد (1385خ.) در بخش بوئین و میاندشت شهرستان فریدن قرار دارد.شهر افوس دارای یک سرچشمه زیباست که از اوایل اردیبهشت تا پایان تیرماه منظره‌ای بسیار زیبا دارد. اکثریت مردم آن گرجی میباشند. افوس در 38 کیلومتری غرب شهر داران مرکز فرمانداری فریدن بین روستاهای شش جوان، بوئین، داش گسن و خویگان واقع است. افوس در دامنه کوه قوسی شکل به همین نام ایجاد شده این کوه بلند و برف گیر است برفش همگی و بدین علت جویبارهای زیادی از این کوه سرچشمه می‌گیرد. از مجموع جویبارهای این کوه، آب سرچشمه که منبع اصلی آب زراعی افوس است تأمین می‌گردد. جوی سرچشمه راه خود را در دره‌ای مشجر و با صفا بطرف شمال باز می‌کند. خانه‌های افوس در مغرب این درة پردرخت در امتداد شمال به جنوب گسترش یافته‌است و زمینهای زراعی در مشرق و جنوب درة فوق توسعه یافته‌است. آب و هوا آب و هوای افوس معتدل کوهستانی است زمستانش سرد و پربرف و تابستانی ملایم و مطبوع دارد. کوهستانی بودن افوس و تغییرات ناگهانی حرارت سبب وزش بادهائی باسامی: باد قبله، باد توغان، وزمه باد، باد مشرق و باد مغرب می‌گردد در نزد افوسی‌ها مفیدترین آنها وزمه باد است که خوش یمن نیز می‌باشد موقع وزش آن از اواخر اسفند ماه تا اوایل فروردین ماه است که بیش از 20 روز ادامه دارد. وزش این باد برفهای سنگین را می‌برد واشجار را بارور میسازد. تنوع آب و هوا و جنس خاک سبب رویش گیاهان علفی و بوته‌ای خودرو در افوس می‌گردد وجود این گیاهان سبب می‌شود که در فصل گرم، صحرا و بیابان افوس سبز و خرم باشد. افوس شهری در استان اصفهان ایران است. این شهر در شهرستان بوئین و میاندشت قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۰، جمعیت آن ۴٬۳۱۳ نفر (۱٬۲۴۳خانوار) بوده‌است. این شهر تا قبل از سال ۱۳۷۵ با عنوان روستای افوس، مرکز دهستان گرجی بوده و از تاریخ ۱۳ خرداد ۱۳۷۵ تبدیل به شهر شده‌است. آب و هوای افوس معتدل کوهستانی بوده، دمای آن در فصل زمستان کم، و بارش برف زیاد است. در فصل تابستان نیز هوای ملایم و مطبوعی دارد. تنوع آب و هوا و جنس خاک سبب رویش گیاهان علفی و بوته‌ای خودرو در افوس می‌گردد وجود این گیاهان سبب می‌شود که در فصل گرم، دشت‌های آن سرسبز باشد. بنیادگذاران افوس، از اسرای گرجی‌تبار زمان شاه عباس اول هستند که توسط خود او از گرجستان به ایران تبعید شدند و به دستور او عده‌ای از جنگاوران آن‌ها جهت حفظ منطقهٔ فریدن و همچنین پایتخت (اصفهان) از حملات اقوام لر و کرد در فریدن ساکن شدند. ورود گرجی‌ها به ایران از سال ۱۰۱۳ تا ۱۰۳۴ هجری قمری، شاه عباس و سردارانش ۱۰ مرتبه به گرجستان حمله کرده و (طبق منابع فارسی) طی این حملات ۹۰٬۰۵۰ یا ۱۰۰٬۰۵۰ گرجی را قتل‌عام کرده و ۱۸۱٬۵۰۰ گرجی را به اسارت گرفته و به ایران تبعید کردند؛ که ۷۰٬۰۰۰ یا ۸۰٬۰۰۰ تَن از کشته‌ها و ۱۳۰٬۰۰۰ تَن از اسرای تبعید شده به ایران مربوط به حملهٔ شاه عباس به گرجستان در سال ۱۰۲۵ هجری/۱۶۱۶ میلادی است.] پس از تبعید این تعداد اسیر گرجی به ایران، شاه عباس دستور داد که آنها را به ولایتی که در آن آب و هوا و شرایط زندگی با وطن اصلی ایشان شبیه باشد انتقال دهند. به همین خاطر در ابتدای ورود گرجی‌ها به ایران، آنها را در «مازندران» که گمان می‌رفت از لحاظ آب و هوایی همانند گرجستان است، سکونت دادند ولی با نامساعد بودن آب و هوا اکثر آنان به شهرستان‌های داخلی ایران روانه شدند. از این تعداد اسیر گرجی، نیمی از آنها به «اصفهان» و «شیراز» وارد شدند. گرجی‌ها در استان اصفهان گرجیانی که به اصفهان مهاجرت کردند، ابتدا در زمان شاه عباس در «عباس‌آباد» اصفهان و پس از مدتی با تأسیس «نجف آباد» توسط «شیخ بهایی» در نجف آباد زندگی کردند. که به دستور شاه عباس عده‌ای از آنان که دارای خصال ستیزه‌جویی و جنگاوری بودند، جهت حفظ منطقهٔ فریدن و همچنین پایتخت (اصفهان) از حملات و غارتگری‌های اقوام لر و کرد همچنین به دلیل آب و هوای مساعد و مزارع و شکارگاه‌های مناسب به فریدن مهاجرت کردند. گرجی‌ها در فریدن تمام گرجیانی که به فریدن رسیدند، ابتدا در فریدن، شهر افوس را بنیاد گذاردند و سپس عده‌ای از آن‌ها شهرهای «فریدون‌شهر (سُپِلی)» و «میاندشت (تُرِلی)» را بنیان نهادند. و همچنین عده‌ای دیگر از شهر افوس جهت حفظ دین مسیحیت در «داشکسن» -که یک روستای ارمنی نشین متعصب به دین مسیحیت بود- سکنی گزیدند، و نیز عده‌ای به دلایل نامعلوم آبادی‌های «آغچه» و «بوئین» را بنا کردند. پس از حملهٔ کریم خان زند به گرجی‌های فریدون‌شهر، بخشی از ساکنان آن به روستاهای «سیبک»، «چقیورت» و «نهضت‌آباد» مهاجرت کردند. جمعیت گرجی‌های فریدن حدود ۱۰۰٬۰۰۰ تن است. مردم بیشتر مردم افوس، نوادگان گرجی‌هایی هستند که توسط شاه عباس اول از گرجستان به ایران تبعید شدند. زبان مردم افوس، به تدریج و طی حدود ۱۰ نسل، زبان گرجی را منسوخ کرده و فارسی‌زبان شده‌اند،[۱۹] بر خلاف دیگر گرجی‌های فریدن یعنی مردم فریدون‌شهر، میاندشت، سیبک، آغچه و … که هنوز هم زبان گرجی می‌دانند و با همتباران خود به زبان گرجی صحبت می‌کنند و زبان گرجی را به فرزندانشان نیز می‌آموزند. آداب و رسوم از معروف‌ترین آداب و رسوم مردم افوس، می‌توان به «مانگالی» و «جشن حکومت زن» اشاره کرد. مانگالی از آنجایی که هنگام کریسمس در گرجستان، و نوروز در فریدن، برف روی زمین است، با ورود اولین میهمان برای تبریک سال نو به هر خانه، ردپایی از او بر روی برف‌ها می‌ماند، که در زبان گرجی "მეკვლე" (مِکْوْلِ) نامیده می‌شود. "مِکْوْلِ" که در فریدون‌شهر به "مِنْکْلِ" و در افوس به "مانْگالی" تبدیل شده‌است، نام اولین میهمان عید هر خانه بوده و به باور عموم، آرمغان آورندهٔ خوش‌یمنی برای اهل آن خانه است. به همین خاطر، اگر آن خانواده، اعتقاد به خوش‌یمنی او داشته باشند، آن فرد هر سال مانگالی آن خانواده می‌شود و خانوادهٔ دیگری نمی‌تواند او را برای اولین روز سال نو دعوت کند. در گرجستان، به مانگالی، پول کاغذی و مسکرات هدیه می‌دهند و با شیرینی از او پذیرایی می‌کنند و در فریدن، خوردن صبحانه با مانگالی، و هدیه‌ای که قبل از ورود او به خانه می‌دهند، جزو رسومات است. جشن حکومت زن هر ساله مصادف با زمان برداشت محصول، در حدود ۸۰ روز بعد از فروردین، جشنی در افوس برگزار می‌شود که به جشن حکومت زن، یا جشن محصول معروف است و آداب و رسوم، قوانین و مقررات خاص خود را دارد. طبیعت دشت لاله‌های واژگون افوس و ارتفاعات پربرف از طبیعت زیبای شهر افوس است